zaterdag 18 december 2010

Vakbonden

Het is zaterdagavond 19.00 uur. Buiten sneeuwt het zachtjes, uit de keuken stijgt de veelbelovende geur van avondeten in wording op. Ik surf een beetje rond op internet en besluit om eens een kijkje te nemen om de website van mijn vakbond.
Als iemand me een paar jaar geleden had gezegd dat ik ooit lid zou worden van een vakbond, had ik hem waarschijnlijk voor gek verklaard. Ja, vakbonden zorgden er voor dat er eens in de zoveel tijd een nieuwe cao kwam en af en toe kwamen ze op tv. Dat was dan meestal in verband met een of andere staking. Leden schenen ze ook te hebben (20-25% van de werkende bevolking), maar die werkten blijkbaar ergens anders dan ik.

Dan Noorwegen: ruim de helft van de werkenden is hier lid van een vakbond, bij de overheid ligt de organisatiegraad zelfs rond de 80%. Niet zo vreemd dus dat ik tijdens mijn eerste werkweek bij de gemeente Risør al benaderd werd om me aan te sluiten bij een van de grootste vakbonden.
Daar moest ik eerst eens goed over nadenken. Het vakbondsgebeuren sprak me totaal niet aan, maar niet lid zijn betekende geen recht op salarisonderhandelingen en dat vond ik ook niet echt geslaagd. In Noorwegen wordt door de bonden niet alleen op centraal maar ook op lokaal niveau onderhandeld. Eerst worden de centrale richtlijnen afgesproken, vervolgens wordt binnen die richtlijnen in het bedrijf zelf onderhandeld over de salarissen voor groepen werknemers en ook individueel. Bij de overheid (en ook bij veel andere bedrijven) kunnen uitsluitend de bondsvertegenwoordigers die lokale onderhandelingen voeren. Je kunt dus als werknemer gewoon niet rechtstreeks met je leidinggevende over je eigen salaris onderhandelen. Dit o.a. om een grote mate van gelijke behandeling te bereiken en om de "zwakken" te beschermen. Heel nobel allemaal, maar ik regel mijn zaakjes toch liever zelf.

Uiteindelijk sloot ik me aan bij de vakbond waar ik de minste weerstand tegen voelde. Hoewel ik op mijn huidige werk prima zonder bond zou kunnen, ben ik nog steeds lid. Net als vele anderen te lui om op te zeggen/over te stappen omdat dat ook gevolgen heeft voor allerlei voordelen zoals korting op verzekeringen etc. Jaja, het idealisme is weer ver te zoeken, ik weet het.

Zolang ik het werk blijf doen dat ik doe, zullen de bonden altijd een belangrijke gesprekspartner voor me blijven, maar dan aan de "andere kant" van de tafel, en dat deel van het bondsgedoe vind ik dan juist wel weer grappig. Ze hebben allemaal hun eigen stokpaardjes en hun achterban is bijna altijd ontevreden (what's new?). Waar ik nu werk, onderhandelen we maar met één bond, dus dat is zo gepiept (vergeleken met de acht/negen die we in de kommune aan tafel kregen).

Met die typisch Noorse hang naar gelijkheid die naar buiten toe zo sterk gepredikt wordt, blijkt het als puntje bij paaltje komt ook wel mee te vallen. Want wat denkt de gemiddelde werknemer die nu eenmaal mens is?: "Gelijkheid is belangrijk, want het zou niet eerlijk zijn als een ander meer verdiende dan ik, maar zelf lever ik natuurlijk net iets beter werk dan de meeste anderen, dus het zou eerlijk zijn als ik wat meer kreeg dan de rest."
Zie daar in de praktijk maar eens wat moois van te maken...

woensdag 15 december 2010

Handbalkoorts

Het is misschien niet iedereen in Nederland opgevallen, maar op dit moment wordt in Noorwegen en Denemarken het EK handbal voor vrouwen gespeeld. Om precies te zijn is nu Nederland-Noorwegen aan de gang. We staan inmiddels met 10-21 achter. Voor alle duidelijkheid: met "we" bedoel ik Nederland. Jammer, maar niet zo gek. Je zou kunnen zeggen dat Nederland een handbaldwerg is (weliswaar groeiende, maar toch..) en Noorwegen de handbalreus. Deze week wordt er in een gigantische hal in Lillehammer gespeeld, maar de groepswedstrijden van vorige week waren bij ons om de hoek.

Zoals ik eerder al eens schreef, wonen we in het handbal-mekka van Noorwegen. Het was daarom ook niet zo vreemd dat er in Larvik gespeeld werd. Toevallig zat Nederland in de groep die hier speelde, dus kochten we kaartjes voor de eerste wedstrijdavond.
Het liep bepaald geen storm met toeschouwers (Noorwegen speelde meteen al in Lillehammer), maar met een beetje fantasie kon je toch zeggen dat er een oranje vak was op de tribune. ,Oranje pruiken, leeuwenstaarten, mooi hoor... Nou ja, die rode Noorse vikinghorentjes, dat is ook niet alles, zullen we maar zeggen.
Na voor de eerste wedstrijd betaald te hebben, zagen we nummer twee en drie gratis dankzij een actie van de school. Zo kwamen we lekker in de stemming.

Noorwegen leek probleemloos op de halve finale af te stormen, maar leed onverwacht een pijnlijke nederlaag tegen Zweden. Helaas zijn ze nu tegen Nederland weer als vanouds op dreef. Nederland wordt compleet gedold, de Noorse commentator heeft het al over een "trainingswedstrijdje tegen een lilliputter-team". Jaja, zo kan-ie wel weer. We verliezen dik. Snel over naar een ander net dan maar. En hopen dat er niet al te veel collega's gekeken hebben...

Onze handbalkoorts is weer even gezakt. Toch was het leuk. En Nederland was bij vlagen best goed. De volgende keer zijn we heel zeker opnieuw fan van Nederland:-)