Hoe overleef ik...

een avondje julebord?
traditionele kerstschotel


Oftewel twee manieren om het Noorse "kerstetentje met het werk" door te komen.

Variant 1
De vrijdag van het julebord ga je om een uur of 2 's middags weg van het werk. Thuis kleed je je snel om. Ben je man, dan hoef je alleen maar je pak uit de kast te halen, dat ene, ja, dat je altijd draagt op 17 mei en met kerst. Ben je vrouw, dan wurm je je in het minimalistische zwarte jurkje dat je speciaal voor deze gelegenheid hebt aangeschaft. Je stopt een paar dansschoenen in je tas voor later op de avond, maar niet die met de hoogste hakken, want daarop loop je zo beroerd na een wijntje of tien.
Vervolgens ga je naar het huis van een collega die je heeft uitgenodigd voor het "vorspiel". Na een paar uurtjes indrinken, begeef je je samen met de andere vorspielers richting julebord. Dit doe je lopend of gezellig in de maxi-taxi. Voordat jullie aan tafel gaan, heb je nog tijd om wat te b(r)abbelen met je collega's. Wat een leuke mensen allemaal! Reden genoeg om her en der een stevige "klem" (knuffel) uit te delen.

Ah, daar komt het eten al: heerlijk traditioneel Noors kersteten met lekker veel vlees en vette jus, en je mag zoveel opscheppen als je wilt. Yummie! Wijn en bier laten ook niet lang op zich wachten. Helaas is het niet meer zoals vroeger, toen er de hele avond onbeperkt werd bijgeschonken. Vier gratis drankjes op een avond is natuurlijk behelpen, maar gelukkig heb je er aan gedacht een flesje sterk spul in je binnenzak te steken. Kun je af en toe wat bijtanken. Vinden de uitbaters van het etablissement niet zo leuk, maar daar heb je maling aan. Vanavond is het feest, en bij feest hoort drank. Zo is dat!

Vele uren later strompel je je huis binnen. Je weet niet meer precies hoe je daar gekomen bent. Nou ja, zeker geholpen door een iets minder beschonken collega. Je zijgt neer op de bank, eventueel op een bed als dat ver genoeg af staat van dat van je vrouw/man/kinderen en strategisch genoeg is geplaatst om in rap tempo de wc te kunnen bereiken.
Als je maandagochtend op je werk komt, herinner je je niet meer alle details, maar één ding weet je zeker: het was weer een fantastische avond!

Variant 2
De vrijdag van het julebord ga je om een uur of 3 's middags weg van je werk. Je bent zo ongeveer de laatste die vertrekt op de receptioniste na, want die moet er nou eenmaal tot half 4 zitten.
Na een middagdutje en een kop koffie ben je er tamelijk zeker van dat je de avond aan kunt. Je kijkt eens in je kledingkast of er nog iets hangt dat door kan gaan voor een kerstoutfit en kiest een rok/jurk waarvan je meent te weten dat je die nog niet eerder aan hebt gehad bij een vergelijkbare gelegenheid. Eventueel kies je iets wat je al eerder hebt gedragen bij een julebord. Als het maar lang genoeg geleden is, is de kans tenslotte klein dat iemand zich jouw outfit van toen nog herinnert.
Je rijdt zelf naar de feesttent zodat je later op de avond kunt vertrekken wanneer jij daar zin in hebt zonder afhankelijk te zijn van een ander. Nadeeltje is dat je niet kunt drinken, maar gelukkig is het de laatste jaren heel normaal om ook alcoholvrije dranken te serveren tijdens het julebord. Vanavond is het assortiment zelfs zo uitgebreid dat je kunt kiezen tussen mineraalwater en cola. Wat wil een mens nog meer?

Voordat je je eindelijk op je mineraalwater kon storten, waren er nog wel wat hordes te nemen, maar daar heb je je met glans doorheen geslagen. Om te beginnen heb je wat klemmen moeten incasseren van vrolijke collega's. Geen probleem: zo'n Noorse klem is nog altijd een stuk beter dat die kleffe Nederlandse gewoonte van drie zoenen. Je hoeft ook niet bang te zijn dat een klem betekent dat de Noor je opeens als één van zijn vrienden beschouwt. Maandag is hij/zij immers alles allang vergeten.
Na het klemfestijn was het zaak een aanvaardbare tafel te vinden. Gelukkig weet je uit ervaring met wie je de avond redelijk door kunt komen, zodat ook die uitdaging in praktijk een fluitje van een cent was.

Het eten is even doorbijten. Zeg nou zelf: die enorme aluminiumbakken met schapenbouten, varkenskluiven, rode en grijze kool en reusachtige glazige aardappelen doen je niet bepaald het water in de mond lopen. Om te voorkomen dat je net als voorgaande jaren midden in de nacht kotsmisselijk wakker wordt, schep je bescheiden op. Langzaam werk je het machtige voer naar binnen, onderwijl luchtig keuvelend met je collega's over hoe geslaagd het julebord ook dit jaar weer is. Ergens diep van binnen vraag je je nog even af hoe het toch mogelijk is dat minstens de helft van die anders zo normale en eigenlijk best leuke collega's bij het julebord verandert in een stelletje complete dwazen. Na al die jaren weet je echter dat die vraag ook vanavond niet beantwoord gaat worden, dus je besteedt er verder geen aandacht aan.
Tijdens het dessert weet je beslag te leggen op een flink stuk kransekake. Heerlijk! Typisch Noors kan ook lekker zijn.
Voor het feestgedruis echt losbarst, knijp je er stilletjes tussenuit. Niemand die het merkt. Thuis nestel je je met een nespressootje op de bank. Je hebt het weer overleefd!

afbeelding van minkakeverden.webs.com

Papiertjes

Zoals trouwe twittervolgers weten, heb ik vorige week de afsluitende opdracht van de module strategisch HRM ingeleverd. Als het goed is, ben ik daardoor aan het einde van de maand 15 studiepunten en een Noors papiertje rijker. Nou was dat niet de hoofdreden om aan de opleiding te beginnen. Ik had gewoon zin om wat bij te leren en in dat opzicht is het in elk geval een goede keuze geweest. Toch speelt ergens op de achtergrond dat papiertje wel mee. Noren zijn namelijk ontzettend dol op diploma's, certificaten en andersoortige papieren voorzien van watermerk en/of stempel.
Wie het gevoel heeft dat je in Nederland "tegenwoordig voor alles een papiertje moet hebben" zou ik afraden naar Noorwegen te verhuizen. De papiertjesgekte is hier nog vele malen erger.

Wie mèt een stapel diploma's Noorwegen binnenkomt, kan trouwens ook niet automatisch op zijn lauweren rusten. In sommige gevallen zullen die diploma's gewaardeerd moeten worden bij het nationale diplomawaarderingsinstituut. Nu is dat natuurlijk niet iets specifiek Noors. Ik herinner me nog goed de frustratie van hoogopgeleide immigranten in Nederland die te horen kregen dat -bijvoorbeeld- vier jaar geneeskunde in verweggistan nul waarde had in Nederland. Gewoon als eerstejaars beginnen, luidde het advies, en, o ja, wel eerst nog even toelatingsexamen doen.
Nu zou je als argument kunnen aanvoeren dat het niveau van het onderwijs in West-Europa vele malen hoger is dan het niveau in verweggistan en dat daarom die diploma's niets waard zijn. Zou kunnen natuurlijk, ik moet toegeven dat ik dat zelf ook heb gedacht. Maar sinds ik hier woon, vraag ik me af of het niet vooral het "niet kennen" is dat er voor zorgt dat al die buitenlandse papiertjes naar de prullenbak verwezen worden.

Rond de eeuwwisseling werd er op Europees niveau een afspraak gemaakt over de bama, de bachelor-masterstructuur in het hoger onderwijs. Erg handig voor wie daarna is gaan studeren en vervolgens binnen Europa van land wisselt. Wie een diploma heeft dat van voor de bama stamt -en een beroep waarvoor dat diploma absoluut nodig is, of waar het diploma bepalend is voor het salaris-, moet echter voorbereid zijn op een lange procedure rond de uitleg van inhoud van vakken, waarde van studiepunten enzovoort.
Zo kunnen onderwijskeuzes bij verhuizing naar een ander land allerlei gevolgen hebben waar je misschien nooit bij stil hebt gestaan. In Nederland jarenlang lekker gewerkt met je MBO op zak? In Noorwegen bestaat geen MBO, en ze hebben hier geen flauw idee wat ze met zo'n diploma aanmoeten. Ander voorbeeld: Net je HAVO afgerond en zin om gezellig met je ouders naar Noorwegen te verhuizen en daar op een hogeschool te beginnen? Jammer, iets als HAVO kennen ze hier niet en dus mag je fijn terug naar het voortgezet onderwijs voor je alsnog naar het HBO kunt. Allemaal geen ramp natuurlijk, maar wel anders dan je misschien zou verwachten.

Alles draait dus om wat men meent (te weten) dat zo'n buitenlands diploma waard is, en misschien ook wel om de opvatting dat het onderwijs "hier" beter is dan "elders" (waarbij dat "hier" voor de Noren Noorwegen is, voor de Nederlanders Nederland en voor anderen weer een ander land). Of dat werkelijk zo is? Tja, daar kun je natuurlijk eindeloos over discussiëren.

Ik heb door mijn werk wel meer begrip gekregen voor het feit dat Noren ons onderwijssysteem niet zo snel snappen. Het duurde namelijk best een tijd voor ik het Noorse systeem doorgrond had en bijvoorbeeld de opleidingsachtergrond van sollicitanten kon plaatsen. Tja, dat zal andersom dan ook wel zo zijn.
Wat een gedoe eigenlijk, al die verschillende landen. Misschien moeten we maar allemaal wereldburger worden. Handig toch? Voeren we ook meteen de Weuro in...